Lập trình

NGUYỄN TRUNG

Lập trình

Truyện ngắn

I.

-Phải tươm tất một chút.
Nàng tỉ mẩn gài từng hạt nút, sửa cổ áo cho hắn. Nghe giọng nàng là lạ. Hắn cảm nhận được sự quan tâm khác thường trong hành động của nàng.
- Cũng gần hai năm rồi... - Hắn ậm ừ.
Hôm qua, làm thôi nôi cho thằng cu xong, nàng bảo:
- Mai mình đi Vũng Tàu thăm chị Hà nha.
Đêm. Nhìn nàng và thằng cu ngủ say, hắn cứ trằn trọc mãi. Hà là người vợ trước của hắn. Sau vài năm hạnh phúc bên Hà, hắn đã nhẫn tâm dứt áo ra đi, bỏ rơi Hà và bé An lúc nó chưa đầy hai tuổi để đến với nàng. Quả thật hắn yêu nàng đến điên dại. Lúc đến với nhau, hắn và nàng đã ngoài 30. Họ chuyển về Xuân Lộc, cắt đứt các mối quan hệ cũ. Cả nàng lẫn hắn đều tránh nói về chuyện-trước-đây, không bao giờ nhắc đến mẹ con Hà. Nhưng luôn thường trực trong hắn cái cảm giác tội lỗi. Nhiều khi hắn phát buồn nôn về thói dửng dưng và khốn nạn của mình. Bên nàng, hắn đắm say nhưng không thực sự hiểu nàng, không lí giải được vì sao hắn đánh đổi cuộc sống êm ấm với Hà để lao vào ánh sáng tình yêu của nàng như loài thiêu thân. So với Hà, nàng thua kém về nhan sắc, vóc dáng nhỏ nhắn và chiều cao thì khiêm tốn hơn nhiều. Bù lại, nàng có đôi mắt u hoài với hàng mi cong; miệng nàng nhỏ, rất duyên, răng trắng, đều đặn. Nàng học rộng, hiểu nhiều, biết giấu suy nghĩ của mình. Tính tình hơi khác người có lẽ đó là điều hắn thích nhất ở nàng. Còn hắn ngay lúc nhỏ đã bướng, lười, học hành chẳng tới đầu tới đũa, không ưa đi đó đi đây, ngại giao tiếp. Hắn hiếm khi nói được một câu đầy đủ mà lại hay suy nghĩ vẩn vơ. Thí dụ một, hắn lẩn thẩn bắt quàng nhớ thời hoa niên rủ em Diễm bỏ giờ văn đi tâm sự và nhận được cái tát nảy lửa khi định khám phá... Lần ấy la hắn xong, bố hắn đấm thình thịch vào ngực mình, buồn đời rủ chú hắn đi uống hết cả chai Nàng Hương. Dĩ nhiên lúc hạ màn nhậu hay còn gọi tửu hậu, bố hắn, người thuyết minh ở một đoàn chiếu phim lưu động đã bị đuổi việc vì mèo mỡ với vợ trưởng đoàn, luôn giả vờ say. Chú hắn, cán bộ địa chính xã, trả tiền rổ ghẹ và chai rượu. Vừa dìu ông anh nghèo kiết xác về ông em vừa an ủi: "Văn vẻ, yêu đương chẳng nuôi sống con người. Anh đừng buồn. Cháu nó cứ học cho giỏi toán... có thà... ằng... này lo tất". Đại thể hắn nghe kể vậy. Không biết vì lời ông em hứa hay vì phải lội qua mấy thửa ruộng hoặc vì rượu ngon và thịt ghẹ thấm vào nhau, hay bởi bệnh nghề nghiệp còn sót lại trong người mà khi về đến nhà, ông bố ôm cậu học sinh ghét văn, lào khào: "Nín đi con, nín đi con... Cha sẽ cho con cuộc đời trẻ mãi không già và một tình yêu muôn đời bất diệt!". Bố mẹ nào chả mong những điều tốt đẹp cho con cái. Đời của hắn đã được lập trình sẵn: từng bước, từng bước thoát nghèo; chỉ mỗi tội bị trời đày bắt làm thơ viết văn, ghét của nào... Cấm sai!
Thí dụ hai, một số nhà bắt đầu mở điện về khuya. Cảnh này làm gã phì cười: cơm tối thắp đèn dầu (vì điện yếu), giờ ngủ mở nê-ông (về khuya điện thế tăng dần từ 140v lên ngưỡng 220v). Có trời mới biết mấy tay điện lực làm ăn ra sao?!...
Thí dụ ba, chuyện tình của hắn với Hà rồi với nàng nếu không vì thói lười biếng cố hữu thì hắn đã có thể hư cấu thành một bộ tiểu thuyết hoành tráng rồi. Ngẫm lại hắn thấy ngôn ngữ là sự sáng tạo kì diệu nhất của loài người, việc quái gì người ta cứ hoài phung phí lời nói và chữ nghĩa chứ. Thế là hắn viết truyện ngắn. Khoác lác! Tinh tướng! Quí vị cứ rủa đi, nhưng xin đừng ở vào địa vị, hoàn cảnh của hắn lúc này (vì khi ấy quí vị không trở thành nhà văn, học giả hay hiền triết mới là chuyện lạ!).
À mà tới đâu rồi nhỉ?... Phải rồi...
Hắn nhìn ánh mắt xa vắng của nàng mà đau đến thắt lòng...
- Mình trả lại anh Nguyên cho bạn - Nàng bảo Hà.
Nàng hôn khẽ lên trán bé An rồi bế thằng cu ra ngõ. Hắn ấp úng tạm biệt mẹ con Hà và lao theo nàng. Trên đường Vũng Tàu về Xuân Lộc, sự im lặng bao trùm. Tài xế của nàng dường như biết chuyện nên bớt càu nhàu đường xấu như khi sáng. Chiếc xe lắc lư trôi trong chiều lạnh vắng.
- Anh nên ở lại Vũng Tàu với vợ con anh.
- Sao?
- Em có thằng cu rồi...
Nàng lau giọt nước mắt. Hắn nhìn tay lái xe, đầu óc cứ rối bời.
Tối hôm ấy, thằng cu mệt, quấy khóc. Khi hắn với tay tắt đèn, nàng chặn lại.
- Mình li dị nha. Em viết đơn lâu rồi. Anh kí vào.
- Nhưng... Một lí do nào chứ?
- Em có thằng cu rồi... - Nàng nói câu cũ.
Đầu óc tăm tối của hắn chợt sáng lòa. Hắn đau đớn hiểu ra tất cả.

II
Ngày 15-2-2005.
Nhức đầu kinh khủng. Chiều qua mình và hai cặp Hà - Nguyên, Nga - Khánh ngồi nhà hàng Giọt Đắng (một cái tên thật vớ vẩn) cùng ăn uống và nghe họ huyễn hoặc nhau về sự thành đạt, hạnh phúc... Vợ chồng Hà - Nguyên ăn bận hơi chảnh, ôm theo bé An - con gái rượu. Cặp mới cưới Khánh - Nga thậm chí còn diêm dúa hơn. Lúc tới mình hơi giận. Chắc họ khoe khoang tâng bốc nhau chán rồi mới chợt nhớ và gọi cho mình. Lẽ ra mình đừng đến. Vài phút sau mình ân hận nhận ra suy nghĩ ban đầu là hoàn toàn chính xác. Sự đau khổ, nỗi cô đơn của người này luôn tỏ ra hữu hiệu trong việc mơn trớn cảm giác may mắn hạnh phúc của người khác.
Hà bảo: "Hâm mãi là thiu cho xem. Cậu đừng có làm cao quá".
Mình cạn một ly.
Nga bảo: "Hà nói đúng đấy. Một lần tớ đi chợ-trưa-30, cậu biết không, hoa nhiều, chợ thưa, tha hồ lựa. Hai chục. Dạ. Mười. Được. Năm. Ờ. Hai ngàn một chậu... tôi mua hết. Cảm ơn chị. Tớ mua cả xe, về phát hết cho bà con lối xóm - như làm từ thiện ấy. Hên! Tết quen ông Khánh. Hè cưới luôn".
Mình cạn một ly.
Khánh bảo: "Trong nhóm nữ, em thành đạt nhất đấy: thạc sĩ, giám đốc, nhà lầu, xe hơi, tài xế riêng... Anh và Nguyên sẵn sàng sẻ chia tâm tư tình cảm với em... nếu tiêu chuẩn chọn bạn của em không ngút trời vậy".
Mình cạn một ly.
Hà bảo: "Anh Khánh chỉ được cái dẻo miệng... Cậu cũng hăm chín ba mươi rồi... tậu đại lão nào đó làm chồng, phục dịch cho. Kiếm con trai đầu lòng sau này làm sui gia nha".
Mình cạn một ly.
Nguyên giơ ly rượu: "Công việc tốt chứ? Nghiên cứu... tới đâu rồi?".
Lí nhí lời cảm ơn, mình cạn một ly.
Số lượng khách hàng kí hợp đồng bảo hiểm với công ty tăng chậm mấy tháng gần đây. Còn bài "Trao đổi thêm..." của mình bị báo chí quật tơi bời: nào là "chưa sạch nước cản", nào là "mê tín dị đoan thời a còng", nào là "nồi lẩu không thể gọi tên"...
Thời đi học đến giờ mình vẫn luôn cựa quậy, chẳng muốn giống ai. Bố cho du học, mình chọn Hàn, ngành cúng tế. Chán! Sang Ấn làm phóng viên tạp chí Tâm linh. Chán! Về nước. Ăn đám cưới Hà, nó giới thiệu một anh tuyên giáo có "cơ" lên phó bí thư huyện. Mình mở công ty bảo hiểm hôn nhân. Toàn cán bộ sợ trục trặc tình cảm phương hại "quan lộ" đến kí hợp đồng 5 năm. Thế là mình giàu lên, quên mất chuyện-ông-huyện. Năm ngoái, Nga cuỗm mất anh Khánh tuyên giáo. Rầu nguyên tuần! Mình lao vào triết lý. Mình đưa ra quan điểm riêng về vật chất - ý thức và bị phản ứng gay gắt.
Nguyên bảo: "Anh đọc bài báo của em... Vấn đề nêu ra là rất thú vị. Nhưng thay vì dẫn dụ độc giả (hoặc dắt, thậm chí lôi cũng được) đến trận đồ bát quái của mình em lại thả tõm người ta xuống đấy. Bố ai chịu được, sốc là phải!".
Mình giơ ly rượu: "Mừng vì có người đọc".
Mình cạn một ly, Nguyên cũng vậy.
Mình bảo: "Một ngày nào đó em sẽ chứng minh được ý thức mang năng lượng, có khối lượng, dù là cực nhỏ, không bao giờ mất đi, và... là một dạng đặc biệt của vật chất".
Khánh cười đểu vì bị chạm nọc.
Thừa thắng mình bồi luôn: "Anh Khánh nghiên cứu bộ môn khoa học của mọi khoa học chắc biết cái gì nhân loại đã không lưu giữ được bao nhiêu mà lại lãng phí nhiều nhất... chẳng phải năng lượng hay tình yêu đâu, chính là chất xám - trí tuệ. Em muốn tìm cách lưu lại và nạp vào bộ nhớ của con người. Em tin suy nghĩ của con người (đang sống hay đã chết) là vật chất như dạng sóng (âm thanh, ánh sáng) tồn tại vĩmh hằng đâu đó trong không gian. Ai dám chắc nền văn minh nhân loại ngày xưa kém xa bây giờ. Điều tưởng đơn giản như lý do hiện hữu của nhân loại, thiên hạ đang tìm kiếm cái gì trên thế gian này, ngoài anh Khánh ra, em nghĩ, hiếm người trả lời được".
Mình không nhớ có uống cạn ly lúc ấy hay không.
Khánh bảo: "Đối tượng và đề tài nghiên cứu luôn có hai mặt. Hãy nhìn theo chiều hướng tích cực. Mọi việc tươi sáng hơn nếu ta lạc quan...".
Nga ghé vào tai Hà nói điều gì đó. Hà liếc mình, bĩu môi.
Mình cầm ly rượu. Nguyên nắm tay mình. Ấm! Nguyên uống ly của mình rồi cất luôn chai rượu. Mình với tay cầm ly rượu của Khánh, lớ ngớ thế nào làm đổ ra bàn. Khánh cười hơ hớ.
Nguyên bảo: "Đấy".
Mình phì cười. Anh chàng nổi tiếng khắp vùng với từ "đấy". Dân chín cộng ba, gõ đầu trẻ, chả có khiếu sư phạm. Vào lớp: "đấy", nhắc nhở lớp ổn định đầu giờ: "đấy", giảng xong: "đấy", khen ngợi: "đấy", học sinh làm sai: "đấy", gặp học sinh (dù học sinh có chào thầy hay không): "đấy". Ban giám hiệu nghe đồn, giả vờ ngang qua lớp xem thử. Giật mình, chẳng biết nói gì, buột miệng: "đấy". Cả lớp tưởng thầy chỉ, nhìn hết ra ngoài. Ông-nhìn-lén thẹn quá đi thẳng luôn.
Ai mà dịch được từ "đấy" của Nguyên sang bất kì thứ tiếng nào mình chết liền! Ngay cả việc tìm dấu câu đặt sau chữ "đấy" mình cũng toát mồ hôi hột! Chỉ thị tự? Vâng. Tán thán tự? Chính xác. Nghi vấn tự? Quá đúng. Cửa-miệng-tự? Vớ-vẩn-tự? Bí-rị-tự? Hẳn rồi...
Nhìn Nguyên lù đù vậy mà khôn tổ. Bị dự giờ góp ý về chuyên môn mãi phát ốm, cậu chàng lân la kết thân cô hiệu phó Hà trẻ măng con ông thanh tra sở giáo dục. Dính như trăn ngay, quái thật! Thế là có ô. Ông-nhìn-lén lo né. Khổ nỗi học sinh, phụ huynh cứ phản ảnh cậu chàng dạy buồn ngủ. May sao phong trào đổi mới phương pháp giảng dạy rộ lên: thầy nêu vấn đề, trò tha hồ thảo luận. Cuối buổi, gút "đấy". Khỏe re! Cải cách muôn năm!
Sau, bố Hà xin chuyển Hà sang phụ nữ huyện, ghế hiệu phó đặt vào đít Nguyên. Khối anh lác mắt nhé!
Nguyên cười. Mình thấy lâng lâng. Nhìn kĩ có duyên phết.
"Anh đưa vợ con về... bé An buồn ngủ... tới liền" - Nguyên nói nhỏ vào tai mình.
Khánh rót cho mình ly 7up. Nga lườm Khánh. Mình buồn nôn.
Nguyên tới, đi lấy cho mình cái khăn lạnh. Nga dặn mình đừng uống nữa rồi kéo Khánh về. Mình gọi tài xế chở, Nguyên lau mặt cho mình bảo, khỏi. Nguyên chạy xe máy vào tận nơi, dìu mình ngồi, bảo, ôm chặt. Mình nôn thốc nôn tháo rồi... không nhớ nữa...
... Ai đó hôn trán mình như hôn trẻ nhỏ...
Ngày 14-3-2005. Nguyên tới, chả nói gì.
Ngày 14-4-2005. Nguyên tới, chả nói gì.
Ngày 2-4-2006. Năm chục triệu có đáng là bao. Thủ tục thụ tinh quá rườm. Tay bác sĩ làm mình thấy nhục. Nhìn mình giống loại dễ dãi lắm sao. Nản!
Ngày 14-2-2007. Nguyên tới, chả nói gì.
Ngày 21-6-2007. Làm cô dâu hiền mình thấy ngường ngượng. Mình có yêu Nguyên không nhỉ? Mình chỉ khao khát thực hiện thiên chức thôi... trả thù... làm gì cho mệt.
Ngày 22-8-2009. Bà-hòa-giải chắc hết bọt mép mất. Tụi mình đã thống nhất... cứ ngậm như hến... chả cần lí do.
Ngày 24-12-2009. Mình để lại ngôi biệt thự cho Nguyên. Mình có thằng cu rồi. Chất xong hành lý, tài xế của mình hỏi, "Giờ chúng ta đi đâu nào?". Nhìn Nguyên tần ngần trước ngõ, mình xẵng giọng, "Đâu cũng được".
"O.K, anh sẽ đi cùng em suốt cuộc đời này" - Anh ta hôn lên trán mình như hôn trẻ nhỏ.
Không lẽ cái tối mình say... không phải là Nguyên...
31-12-2009
N.T